Między rozumem a szaleństwem - to tytuł wystawy prac sławnego hiszpańskiego malarza, grafika i rysownika, Francisco Goi, na którą zapraszamy już 20 kwietnia do Galerii Sztuki Nowoczesnej. Wernisaż rozpoczniemy o godz. 18.00. Wstęp wolny.

Na wystawie prezentujemy jeden z najważniejszych cykli graficznych Los Caprichos (Kaprysy), pochodzący z pierwszego wydania w 1799 roku, a znajdujący się w kolekcji Biblioteki im. Zielińskich Towarzystwa Naukowego w Płocku. Cykl, obejmujący 80 grafik, powstał po ciężkiej chorobie artysty, która spowodowała depresję, osamotnienie, ale i wyzwoliła nowy potencjał twórczy. Kaprysy są odzwierciedleniem wnikliwej, krytycznej obserwacji społeczeństwa i osobistej oceny zjawisk. W wielowątkowym cyklu sceny realistyczne o zabarwieniu satyrycznym współistnieją z ujęciami alegorycznymi i światem fantazji. Dla zrozumienia przesłania cyklu istotna jest rycina Kaprys 43 przedstawiająca uśpionego artystę przy graficznym warsztacie, otoczonego tłumem nocnych zwierząt i ptaków – kotów, nietoperzy i sów. Autorski komentarz dopowiada: „Wyobraźnia opuszczona przez rozum płodzi potwory, połączona z rozumem jest macierzą sztuk i źródłem ich wspaniałości”.

Kolejny cykl – La Tauromaqia (Tauromachia) na wystawie reprezentują 22 ryciny (IV wydanie z 1905) ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Tauromachia, stanowiąca wyraz hołdu dla wielkich torreadorów, w interpretacji Goi posiadała głębszy wymiar, będąc metaforą ludzkiego zmagania się z losem i przeznaczeniem.

Istotnym uzupełnieniem graficznego oeuvre Goi na wystawie jest 11 rycin z zespołu 18 graficznych interpretacji dzieł malarskich Diego Velázqueza (1778), pochodzących z kolekcji Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Znaczenie tego hiszpańskiego malarza, tworzącego w dobie baroku, podkreślił sam Goya słowami: „Miałem trzech mistrzów: Velázqueza, Rembrandta i naturę”. W tym kręgu odnajdziemy przede wszystkim portrety, m.in. króla Filipa IV i Małgorzaty Austriaczki, żony Filipa III króla Hiszpanii, a także wizerunek karła Filipa IV – Sebastiana de Morra oraz sceny mitologiczne i antyczne.

Prezentowany zespół rycin przybliża techniki druku wklęsłego, podejmowane przez Goyę – akwafortę, akwatintę, miedzioryt i suchą igłę, które artysta najczęściej łączył w obrębie jednej pracy, mistrzowsko wykorzystując ich odmienne walory.

Barbara Chojnacka

„Francisco Goya – między rozumem a szaleństwem”
Kurator: Barbara Chojnacka
Miejsce ekspozycji: Galeria Sztuki Nowoczesnej – ul. Mennica 8 na Wyspie Młyńskiej
Wystawa czynna: od 20 kwietnia 2017 do 11 czerwca 2017